90 jaar waterleiding in Eemnes

Water is één van de vier elementen naast  lucht, aarde en vuur, die worden gezien als de basis van ons bestaan. Op deze basis is onze wereld gebouwd. De vier elementen vinden we dan ook terug in alles van ons bestaan. Water komt uit de kraan en is heden ten dage van onmisbare waarde in ons dagelijks leven.

Tot zo’n 90 jaar geleden was water uit de kraan in Eemnes echter geen vanzelfsprekendheid.

Tot dan moesten de inwoners zichzelf voorzien van drinkbaar water door middel van waterputten en pompen op het eigen erf, waarbij grondwater werd gebruikt.

Voordat het tot aanleg kwam werd er door de keuringsdienst in 1927 al geklaagd over het gebruik van pompwater door bakker en melkboer. Het water bevatte een teveel aan ijzer en werd als ondeugdelijk aangemerkt. De bevolking van Eemnes was echter niet overtuigd  en in een brief aan de raad van maar liefst zo’n 200 inwoners werd gesteld: “Vader, grootvader en overgrootvader hebben het water altijd gebruikt zoals het nu is en zijn er toch oud bij geworden”.  Ook waren er  bezwaren van financiële aard tegen de aanleg van waterleiding. Bij bespreking in de raad werd door de heer Hagen opgemerkt dat vele waterputten of –bakken, waaruit het water gedronken werd, correspondeerden met de beer(mest)putten.  ‘Als men daar water uitschept, dan stinkt het en als men er thee mee zet, ziet de thee zwart’. De heer Stoutenburg vulde aan  ‘dat het water er soms als bier uitziet’. Ondanks deze onthutsende kwalificaties van het slechte drinkwater  is toen besloten vanwege hoge kosten voorlopig niet tot aanleg over te gaan.

In de jaren daarna is kennelijk het besef ingedaald dat een goede watervoorziening met kwalitatief goed water  voor de inwoners noodzakelijk is. Zo was 1929 een jaar met extreem weinig neerslag, als gevolg waarvan de wel met grondwater onder Eemnes niet gebruikt kon worden. Om die reden moest toen water uit de Drakenburgergracht en de Vaart moest worden gebruikt.

 In 1931 werd op verzoek van het gemeentebestuur van Eemnes aan de Utrechtse Waterleiding Maatschappij  alsnog positief beslist om waterleiding aan te leggen. Bijzonder was dat ook de gemeente Baarn hierin partij was, aangezien de verbindingsleiding  van ca. 200m lang, werd aangesloten op het waterleidingnet van deze gemeente. De oorzaak hiervan was, dat ‘het voor de gemeente Eemnes zowel technisch als financieel, zeer bezwaarlijk, zo niet onmogelijk was een eigen voorziening met pompstation te stichten’. Ondanks deze goedkopere oplossing moest er toch nog voor f 85.000 door de gemeente worden geleend!

De waterleiding kon snel al in 1932 worden aangelegd en op 12 augustus stroomde het eerste water door de leiding. Niet alleen de bewoners van de boerderijen en woningen in Eemnes (behalve de Heidehoek) profiteerden hiervan, ook voor de brandbestrijding was dit een grote verbetering.  Tot die tijd fungeerden er bij brand twee oude brandspuiten, die door paarden getrokken moesten worden. Die spuiten stonden onder de torens van de Hervormde kerken van Buitendijk (Kerkstraat) en Binnendijk (Dikke Torentje) . Bij brand bedienden zo’n 12 man de pomp om het water uit open water op te pompen; dat was zwaar werk!

In 1932 kwam er ander materiaal waarbij bij brand kon worden aangesloten op de waterleiding en dus sneller kon worden getreden.

We staan er tegenwoordig niet meer bij stil en het gemak en gebruik van schoon en drinkbaar water is zo vanzelfsprekend, maar realiseer je dat het eigenlijk best heel bijzonder en comfortabel  is!

Onderschrift foto: 

14 maart 1932: Aanleg waterleiding bij toenmalige Raadhuis, Wakkerendijk 30

Related posts